การวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา(Research and Development) มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาศักยภาพการเรียนรู้ของผู้นำชุมชนให้เป็นผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ และ 2) เพื่อประเมินผลการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ โดยจัดการสนทนากลุ่ม (Focus Group) ผู้นำชุมชนจากชุมชนแห่งการเรียนรู้ที่ได้รับการยอมรับจากผลการพัฒนา ทั่วประเทศ และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 12 คน และคัดเลือกผู้นำชุมชนในชุมชนที่อยู่ระหว่างการพัฒนา จำนวน 20 คน ซึ่งใช้วิธีการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) ประกอบ ด้วยกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำกลุ่มกิจกรรม อาสาพัฒนาชุมชน และสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล เครื่องมือที่ใช้คือแบบการสนทนากลุ่ม (Focus Group) การวิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่ คำนวณค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย (x) และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD)
ผลการวิจัยพบว่า
1. การสร้างหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ ปรากฏผลดังนี้
1.1 ความสอดคล้องของหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ ค่าดัชนีความสอดคล้องของหลักสูตรมีค่าคะแนนมากกว่า 0.05 แสดงว่าองค์ประกอบของหลักสูตรมีความสอดคล้องในทุกประเด็น และหลักสูตรมีความสอดคล้องเป็นที่ยอมรับได้
1.2 การประเมินความเหมาะสมของหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ รวมค่าคะแนนเฉลี่ย 4.23 ระดับความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก แสดงว่าหลักสูตรมีความเหมาะสม
2. การประเมินผลหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้
2.1 ประเมินผลการวัดความรู้ความเข้าใจหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ พบว่า คะแนนความรู้ความเข้าใจก่อนการฝึกอบรมคะแนนเฉลี่ย 10.00 และ หลังการฝึกอบรมคะแนนเฉลี่ย 14.50 แสดงว่าคะแนนเฉลี่ยความรู้ความเข้าใจหลังการฝึกอบรมสูงกว่าก่อนการฝึกอบรมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ 0.05 แสดงว่าหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ ทำให้ผู้นำชุมชนมีความรู้ความเข้าใจมากขึ้น
2.2 การประเมินผลความสามารถด้านทักษะหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ ดำเนินการประเมินหลังการฝึกอบรมโดยคณะวิทยากร พบว่า ผลการประเมินผ่านเกณฑ์การประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ค่าเฉลี่ยระหว่าง 3.90 – 4.80
2.3 การประเมินผลความสามารถด้านเจตคติ หลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ พบว่า ผลการเปรียบเทียบเจตคติของผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ก่อนการฝึกอบรมคะแนนเฉลี่ย 4.08 และ หลังการฝึกอบรมคะแนนเฉลี่ย 4.52 แสดงว่าคะแนนเฉลี่ยด้านเจตคติหลังการฝึกอบรมสูงกว่าก่อนการฝึกอบรม แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ 0.05 แสดงว่าหลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อการเรียนรู้ ทำให้ผู้นำชุมชนมีความสามารถด้านเจตคติดีขึ้น
The purposes of this research are to: 1) develop the learning potential of the community leaders, and 2) evaluate the results of the development of leader potential for learning by holding the focus group of community leaders who are accepted by the development result throughout the country and 12 experts, and 20 community leaders selected from the developing communities by purposive sampling including subdistrict headmen, village headmen, activity group leaders, community development volunteer, and members of Subdistrict Administrative Organizations. The tool used is the focus group. The statistical tools for data analysis are frequency, percentage, mean and standard deviation.
The findings revealed that:
1.1 According to the experts, the index of consistency of Development of Community Leader Potential for Learning Program was more than 0.05. That meant the component was consistent with all aspects and the program was accepted.
1.2 The evaluation of the suitability of the Development of Community Leader Potential for Learning Program was 4.23. The suitability was a t a high level. That meant the program was appropriate.
2. The assessment of the Development of Community Leader Potential for Learning Program showed that:
2.1 The average of the pre-test of the knowledge and understanding of the Development of Community Leader Potential for Learning Program was 10.00 and the post-test was 14.50. The average of the post-test was different at the significant level of 0.05. That meant the program could make the community leaders get more knowledge and understanding.
2.2 The assessment of skills of the Development of Community Leader Potential for Learning Program performed by trainers was at the highest level. The average was 3.90 – 4.80.
2.3 The assessment of attitudes of Development of Community Leader Potential for Learning Program before training was 4.08 and 4.52 after training. The average of attitudes after training was different at the significant level of 0.05. That meant the program could make the community leaders get more abilities of attitudes.